Nova godina ne dolazi istovremeno na svim meridijanima.
Ona najprije stiže na takozvanu datumsku granicu koja je na 180. stepenu geografske dužine i to po našem vremenu u 11 sati prije podne 31. decembra.
Tu ”prvu” Novu godinu gotovo niko ne dočekuje jer 180. meridijan prolazi cijelom svojom dužinom preko Tihog okeana. Siječe samo malo ostrvo u Sjevernom ledenom moru i krajnji sjevernoistočni rt Azije.
Odatle Nova godina kreće preko Australije, Azije, Europe, Afrike i Amerike sve do druge strane datumske granice.
NE SLAVE JE SVI NA ISTI NAČIN
- U Engleskoj između prvog i posljednjeg otkucaja sata treba biti brz i napisati tri želje na komadiću svilenog papira, taj papirić spaliti, pepeo usuti u čašu vina pa čašu ispiti do dna. U tom slučaju, vjeruje se, postoji mogućnost da se jedna od tih želja ispuni.
- U Španiji i na Kubi prilikom svakog otkucaja sata koji označava ponoć treba pregristi po jedno zrno grožđa.
- U Peruu je tradicija da se za Novu godinu nosi žuto donje rublje.
- U Rusiji, kad otkuca ponoć, djevojke izlaze iz kuća i prvog prolaznika kojeg sretnu pitaju za prezime. To je običaj koji potiče iz starog vjerovanja da će joj se muž prezivati kao i prvi prolaznik u novogodišnjoj noći.
- U Iranu se porodice okupljaju oko svečano ukrašenog stola na kome mora biti čaša. U njoj plivaju jedan zeleni list i živa ribica – simbol života i dugovječnosti. U trenutku kad topovi objave kraj stare godine svako treba da drži u ruci srebrni novčić jer se vjeruje da će onaj ko to ne učini cijelu godinu provesti u tuđini.
- U Japanu, da bi se osigurala sreća u Novoj godini, prije nego što ona počne, treba vratiti sve dugove.
OBIČAJ SLAVLJENJA NOVE GODINE U EVROPI POTIČE IZ STAROG RIMA
Tom prilikom Rimljani su darivali boga Janusu, bogu kraja i početka kog su smatrali zaštitnikom sreće i imovine (po kome su nazvali prvi mjesec), meso i so, tamjan i vino.
Prvog dana nove godine rimske kuće osvanule bi ukrašene lovorom i vijencima od borovih i palminih grančica. Osim toga, Rimljani su se uzajamno darivali, slali jedni drugima posebno ukrašene tablice od pečene ilovače, takozvane strene, na kojima su bile ispisane najljepše želje za godinu koja počinje.
NOVA GODINA SE U EVROPI NIJE UVIJEK SLAVILA 1. JANUARA
Tako je zabilježeno da je u Rusiji, po starom običaju, ruski car Petar I. dočekao 1.septembra u moskovskom Kremlju novu 7208. godinu ”od stvaranja svijeta”.
A 15.decembra uz svečane zvuke bubnja glasnici su objavili narodu carski ukaz prema kome će se ubuduće početak nove godine računati ne od 1. septembra, već od 1. januara. I zaista, 1. januara plotunom iz 200 topova oglašen je u Moskvi početak 1700. godine.
U Engleskoj se tada Nova godina još dočekivala po starom 25. marta. Tek pola vijeka kasnije, nakon dugih i žučnih rasprava, engleski parlament je odlučio da početak 1752. godine pomjeri unaprijed na 1. januar. Vijest o toj reformi dočekana je s negodovanjem. ”Zašto su nam skratili 1751. godinu? – uzbuđeno su vikali Englezi. – ”Vratite nam naša tri mjeseca”! Posebno su se uzbuđivale dame koje su odjednom postale starije tri mjeseca i 25 dana 🙂
Francuska, Španija, Portugal i Italija prihvatile su današnji gregorijanski kalendar, prema kome je Nova godina 1. januara, 1582. godine.
Austrija je novi kalendar prihvatila 1584, a Mađarska 1587.
BILO JE I TOGA
Rimski imperator Vitelius kupio je jedan minut za svotu koja bi se danas mogla izraziti stotinama milijardi. Taj je novac dao Flamenu, glavnom svešteniku provincije Galije, čija je dužnost bila da odredi tačan početak i kraj proljeća. Potplaćeni sveštenik produžio je proljeće 86. godine jedan minut i Vitelius se od tada mogao hvaliti kako je kupio ono što se ne može kupiti – vrijeme.
Izvor: Snježana Stanin, www.skolskiportal.hr
Pridružite se diskusiji